Chủ Nhật, 31 tháng 12, 2000

Ngộ độc đông dược, vì sao?

Đã gọi là thuốc, bất kể tân dược (thuốc tây) hay đông dược (thuốc ta) thì đều có thể diễn ra những tác dụng không mong muốn, thậm chí có thể ngộ độc mà dẫn đến hậu quả chết người. Đông dược có thể dẫn đến ngộ độc vì 1 số lý do sau đây:

- Bệnh nhân bị dị ứng một hoặc nhiều chất có trong thành phần của thuốc do nhân tố cơ địa. Điều này xảy ra như vậy như đối với tân dược, tuy nhiên, vì đông dược thường là 1 hỗn hợp gồm gần như chất không như nhau nên rất khó xác định dị nguyên cụ thể.

Bệnh nhân bị ngộ độc đông dược. Ảnh: TM

- Bệnh nhân sử dụng quá liều (do tự ý hoặc do thầy thuốc chỉ định) loại đông dược mà trong thành phần có 1 hoặc nhiều vị có độc như bán hạ, phụ tử, mã tiền, hoàng nàn...

- Do trình độ hoặc do khám xét không kỹ, thầy thuốc đã kê đơn cho bệnh nhân sử dụng loại đông dược mà lẽ ra là phản chỉ định đối với người bệnh.

- Do chất lượng thuốc không bảo đảm vì trồng trọt chăm bón quá nhiều hoá chất có hại, bảo quản không tốt (dùng quá nhiều lưu huỳnh...), bào chế sai quy cách hoặc vì bị nhiễm vi sinh vật có hại, nhất là là các loại nấm mốc dễ gây dị ứng.

- Do nhầm lẫn dược liệu khi thu hái, mua bán và sử dụng. Điều này có thể do người bệnh tự dùng, do nhân viên y tế cân thuốc cẩu thả hoặc do gian thương cố tình đánh tráo để trục lợi (ví như dùng thương lục để làm kém chất lượng nhân sâm).

- Do bệnh nhân không tuân thủ đúng hướng dẫn của thầy thuốc vào cách sắc, cách uống, liều lượng và quy trình điều trị.

- Do người bệnh được sử dụng phối hợp quá nhiều loại thuốc, trong đó có cả tân dược và đông dược, nên dẫn đến sự tương tác và sản sinh những chất có hại cho cơ thể. Đây là một khiếu nại rất phức tạp mà người thầy thuốc dễ bỏ qua và người bệnh cũng dễ tự ý sử dụng thêm với nguyện vọng bệnh tình nhanh thuyên giảm...

Để ngăn ngừa những tai biến do sử dụng đông dược:

- Với bệnh nhân cần được tuân thủ triệt để hướng dẫn của thầy thuốc, không tuỳ tiện sử dụng đông dược lúc không có chỉ định, không tự ý nâng liều và kéo dài ngày dùng. Một số vị thuốc và bài thuốc đơn giản theo kinh nghiệm dân gian có thể tự dùng, nhưng rất tốt nhất vẫn nên có sự hỗ trợ tư vấn đầy đủ của thầy thuốc chuyên khoa. Khi sử dụng, ví dụ thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì phải ngừng thuốc ngay và báo lại cho thầy thuốc biết để xử trí kịp thời.

- Với thầy thuốc, phải khám xét tỉ mỉ, nắm được tiền sử dị ứng của bệnh nhân, trọng dụng các xét nghiệm hiện đại nhu yếu để biết được tình trạng của các cơ quan thiết yếu và tiên lượng được kết quả lúc dùng thuốc, hết sức thận trọng trong việc kê đơn những vị thuốc có độc, hướng dẫn bệnh nhân chu đáo cách thức dùng thuốc, không phối hợp thuốc tây và thuốc ta một cách cẩu thả, kiểm tra kỹ chất lượng thuốc trước lúc cân đơn cho người bệnh.

ThS. Hoàng Khánh Toàn

5 “vật cấm” trên giường ngủ5 “vật cấm” trên giường ngủThực phẩm cho năm 2050Thực phẩm cho năm 2050Mất khả năng khứu giác - báo hiệu cái chếtMất khả năng khứu giác - báo hiệu cái chết

 

 

0 nhận xét:

Đăng nhận xét